Girişimciler yaşadıkları süreçlerin doğası anlamında bolca duygusal an yaşarlar. Bir gün iyi giden bir sunumdan çıktıklarında kendilerini bulutların tepesinde görürken diğer gün o ruh hallerinden eser kalmamıştır, hatta girişimlerini bırakıp gitme noktasına kadar gelebilirler.
Aslında başarılı girişim oranının düşük olmasının en önemli sebeplerinden bir tanesi de bu duygusal dalgalanmalar sonucunda girişimcilerin aldığı yanlış kararlar olabiliyor. Burada temel sorun egodur. Ancak günlük hayatta sıkça kullandığımız ego sadece, “kendini beğenmek” “kendini merkeze koymak” anlamına gelmiyor. Girişimci anlık yaşadığı duygular ile kendi hayat durumunu tanımlamaktadır. Bu duygular olumlu duygular da olabilir. Yatırımcılara yaptığı sunum sonucunda iyi geribildirimler almış girişimciler çoğu zaman kendilerini; “işi bitirmiş”, “önemli bir yol kat etmiş” şeklinde bilinçaltında tanımladıklarında bu duygularına yansıyor ve mutluluk hisleri ile birlikte motivasyonlarını da artmış hissediyorlar. Beyinlerinde mutluluk ve odaklanma konusundaki nöro taşıyıcılar olan dopamine ve seratonin salgıları artıyor. Bu salgıların artması gelecekle ilgili olan beklentileri arttırıyor ve daha çok hayal kurmayı sağlıyor. Beklentiler eğer kısa bir süre içinde karşılanmazsa o zaman motivasyon düşüşü normal bir zamana göre çok daha fazla oluyor. Sonuç olarak toparlanması da daha uzun zaman alıyor. Burada girişimcilere mutlu olmayın demiyorum sadece olumlu ya da olumsuz duyguları yaşayıp bunların duygular olduğunun ve geçici olduklarının farkına varmalarının daha doğru bir zihin yapısı olduğunu söylüyorum. Aynı şekilde başarısız bir gün geçiren girişimciler verdiğim örneğin tam tersini yaşayarak bu sefer de gelecekle ilgili depresif ve olumsuz beklentiler içine giriyorlar. İşte böyle durumlar için 3 pratik öneri:
1 – Anlık durum analizi yapın: Gelecekle ilgili aşırı olumlu ya da olumsuz düşünceler ortaya çıktığı zaman ilk yapmanız gereken şey var olan durumunuzu analiz etmektir. Şu an girişiminiz nerede? Şu an girişiminizi bulunduğu durumdan küçük de olsa bir adım öteye götürmek için derhal yapmanız gereken şeyler nelerdir? Bunları sıraladıktan sonra doğal olan akışınızda devam etmelisiniz.
2 – Dinlenin: Olumlu ya da olumsuz bir görüşme bittiğinde gün sonunda girişimcilerin mutlaka kendilerini rahat hissedebilecekleri bir şeyler yapmaları gerekiyor. Sahilde bir yürüyüş, sevdikleri bir kitabı okuma, sevdikleri bir yerde bulunma ya da sevdikleri insanlarla görüşme gibi. Girişimcilerin çok sıkı ve saatlerce çalışması duygusal durumlarına zarar verebilir. Bu yüzden duygu durumunun hızlı değiştiği zamanları iyi gözlemleyerek dinginleşmeleri gerekiyor.
3 – Hesap odaklı olmayın: Girişimcilerin yaptıkları görüşmeler sonucunda çalışmaya geri döndüklerinde olumlu ya da olumsuz koşullarda hemen hesap yapmaya başladığını çok gördüm. Olumlu bir durumda patlayan satışlar ve düşen maliyetler, tam tersi durumda ise ihtiyatlı sermaye hesapları ve riskten kaçınma planları yapılabilir. Finansal planlama elbette oldukça önemlidir. Ancak sayılardan daha önemli olan şey sayıları oluşturan güdülerdir. Bunu kendi hayatımızdan bir örnekle açıklayabilirim: hayatınızın mutlaka bir dönemde finansal açıdan açıklar vermişsinizdir. Genellikle böyle durumlarda kendimize cezalar veririz. Harcamalarımızı kısıtlamaya ve düşürmeye çalışırız. Ancak asıl olan harcamalar değil onun arkasındaki psikolojidir. O psikoloji değişmediği sürece harcamaların yapısı da değişmeyecektir.
Genel Yayın Yönetmeni/İmtiyaz Sahibi
