1923 yılındaki mübadelede Rumlar tarafından boşaltılan ve aradan geçen yıllarda harabe haline gelen Sazak köyünü turizme kazandırmak için proje hazır
“Sazak, Türkiye’nin Ege kıyılarında İzmir şehrinin Karaburun ilçesinde yer alan 1922 yılında diğerleriyle birlikte boşaltılan bir Rum dağ köyü. Zamanında bağlarında lezzetli şaraplar ve pekmezler üretmek için rizaki üzümleri yetiştiren bu köyün ve çevre köylerin Rum sakinleri, aslında en az geride kalanlar kadar bu toprakların sahibi olsalar da, İzmir’i işgal eden Yunan ordusuyla bir sayıldılar, Karaburun koylarından denize dökülüp, öldürülüp, sürüldüler; arkalarından köyleri talan edildi.
Karaburun yarımadasında 1923 yılındaki mübadele sırasında boşaltılan,çoğunlukla Rumlar’ın ve on kadar da Türk ailenin yaşadığı, zamanla terk edilen ve zamanla talan edilen, yakıp yıkılan Sazak köyünün kalıntılarından yakında bir turizm merkezi yükselecek.
ÜNİVERSİTE İNCELEDİ
Karaburun eski Belediye Başkanı ve CHP Karaburun Belediye Başkanlığı aday adayı Serdar Yasa, Sazak köyünün yeniden canlandırılması ve bir turizm değeri haline getirilmesi için Başkanlığı döneminde AB/Unıcef aracılığı ile Sazak Köyü Projesi hazırladıklarını hatırlattı. Yasa Marmara Üniversitesi Mimarlık Fakültesi öğrencilerinin üç gün süreyle köyde inceleme yaptıkları belirterek şöyle dedi:
“Öğrenciler köy ile ilgili bir rapor hazırladılar. Ardından köydeki kuru taş duvar işçiliği ile ilgilenen Strasbourg Üniversitesi’nden bir profesör bu konuyla ilgili geniş bir araştırma hazırladı ve Sazak’taki taş işçiliğinin dünyadaki en iyi örneklerden biri olduğunu söyledi. Bu konuyla ilgili olarak hazırlanan kitapçığı da o dönemde İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu’na teslim ettik.”
TORUNLARINI BULDUK
Birkaç yıl önce Sazak köyünde yaşayan Rumlar’ın torunlarından bazılarını Yunanistan’ın Vartelemeos kentinde bulduklarını ve konuştuklarını belirten Serdar Yasa şunları ekledi:
“Kendilerini Karaburun’a davet ettik. Yıkık evlerden kendilerine ait olanlarını restore ettirip değerlendirmelerini istedik. Teklifimiz çok olumlu karşılandı. Yeni dönemde gerçekleştireceğimiz projelerden biri budur. Yarımadanın en güzel köşelerinden birinde yer alan, deniz manzarası, tertemiz havası ile benzersiz Sazak köyü yıllar önce olduğu gibi yeniden canlı günlerine dönecek. Projemiz bittiğinde çok yakın gelecekte burada Yunan konuklarımızı da ağırlayabileceğiz.”
KUTU KUTU KUTU KARA ÜZÜMÜ ÖZELDİ
Sazak köyü, konum olarak Ege’de, Karaburun yarımadasının batı kısmında, Sakız adasının tam karşısında yer alan eski bir Rum köyü. 1923 yılında Türkiye ile Yunanistan arasında imzalanan mübadele anlaşmasıyla burada yaşayan Rumlar bölgeden ayrılıp Sakız adasına göç edince köy tamamen boşaldı. İlk olarak eski sahipleri tarafından götürülemeyen ev eşyaları daha sonra kapı ve pencereler, kiremitler, bahçe çitlerine kadar her şey talan edilince köy bu günkü yalnızlığına itilmiş oldu. Rum yerleşimi zamanında yamaç kısmında kalan verimli topraklarında uzun yıllar boyunca başta üzüm ve zeytin olmak üzere tarım işlemeciliği yapıldı. Bu bölgenin üzümlerinden yapılan pekmez ve şarapların çok tanınmış olduklarından günümüzde bile söz ediliyor. Sahil kısmında bulunan fakat günümüze kadar ulaşamamış iskelesi ise zamanında balıkçılık ve ticaret amacıyla kullanılıyordu.
