Son 15 yılda tütün kontrolü konusunda gösterdiği başarılı ve kararlı çalışmalar ile dünyada en etkili tütün kontrolü uygulayan ülkelerden biri olan Türkiye, alternatif yollar geliştiren tütün endüstrisinin hedefi durumunda.
Sigara kullanımının hızla düşerken, sigarayı bırakmaya yardımcı olduğu iddia edilen, ancak en az sigara kadar zararlı olan tütün ürünleri zehir saçmaya devam ediyor. E-sigaradan sonra ısıtılmış tütün ürünler ile hiç sigara içmemiş kişileri bile cezbeden tütün endüstrisi sigara bağımlılığını artırmakta.
E-sigara ve ısıtılmış tütün ürünlerinin özellikle ABD’de flash bellek şeklinde ufak, bilgisayar ve elektronik cihazlarla şarj edilebilir şekilde satışa sunulması nedeniyle öğrenciler arasında oldukça yaygın olduğunu söyleyen Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Şenay Çitim, “Dumansız ve kokusuz olan bu cihazlar öğrenciler arasında hızla yayılmakta. Türkiye e-sigara ve ısıtılmış tütün ürünlerinin satışı yasak olmasına rağmen farklı yollarla getirilip piyasaya sürülmekte. Özellikle dumansız ve kokusuz olan ısıtılmış tütün ürünleri son dönemde gençler arasında hızla yayılmakta. Ailelerin çocuklarını sadece sigara konusunda değil e-sigara ve ısıtılmış tütün ürünleri konusunda da uyaramalrı ve gözlem altında tutmaları gerekmekte” dedi.
Renkleri ve tatları ile cezbediyor
E-sigara ve ısıtılmış tütün ürünlerinin sosyal medyada ve bazı TV kanallarında özellikle sigarayı bırakmak için daha az zararlı veya sigarayı bırakmaya yardımcı ürün olarak olarak tanıtıldığının altını çizen Uz. Dr. Şenay Çitim, “Bu tür ürünler sigarayı bıraktırmadığı gibi hiç sigara içmemiş kişiler için bile renkleri ve tatlarıyla cezbedici olabiliyor. Bu durumda sigara bağımlılığını azaltmak yerine aksine arttırıyor” diye konuştu.
Normal sigardan farkı yok
E–sigaranın iddia edildiği gibi zararsız bir ürün olmadığını vurgulayan Çitim, e-sigaranın zararlarını şöyle sıraladı;
– E-sigara ile nikotin alımı sürdüğü için (her nefeste 0,1-30 mg arası) nikotin bağımlılığının ortadan kalkması söz konusu değildir.
– E-sigara toksik ve kanserojen birçok madde içerir.
– Klasik sigarada bulunan toksik maddeler, kanserojen olduğu bilinen özellikle tütün spesifik nitrozaminler, formaldehit, asetaldehit, eser miktarda veya hiç bulunmayan nikel, kurşun, kadminyum demir gibi bazı ağır metallerin e-sigaradan çekilen buharın içinde yer aldığı görülmüştür.
– Sıvı kitlerin içinde bulunan nikotin dışındaki aroma verici katkı maddeleri akciğerdeki fibroblast denilen hücrelere, embriyo kök hücrelerine ve kalp kası hücrelerine toksik etkide olduğu, özellikle en çok toksisiteyi tütün ve tarçın aromalı ürünlerin yaptığı bilimektedir.
– E-sigara yanmadığı için pasif içiçiliğe yol açmadığı düşünülür oysa ki e-sigara tüketiminin olduğu oda havasında yapılan ölçümlerde nikotin ve birçok kansorejen madde saptanmıştır. Özellikle çocukların ve gebelerin yanında içilmesi oldukça sakıncalıdır.
– E-sigara dumanına ve klasik sigara dumanına maruz kalan pasif içicilerin nikotin yıkımı ile açığa çıkan serum kotinin seviyeleri benzer oranda bulunmuştur.
– E-sigara buharında, klasik sigara dumanından farklı olarak karbonmonoksit bulunmaz, bunun dışında diğer tüm toksik ince partiküller sayı ve dağılım bakımından normal sigaraya benzer özellik taşır. Klasik sigara gibi aynı şekilde solunum sistemi başta olmak üzere inflamatuar olayları başlatarak kalp ve akciğer hastalıkları gelişmesini ve ölüm riskini attırır.
– E-sigara sıvısının içerisinde propilen glikol ve gliserin bulunur. Bu maddelerin buharlaştırma ve ısıtma işlemleri sonucu açığa çıkan toksik metabolitleri ile göz ve diğer mukozalarda iritasyon, hava yolunda daralma ve şiddetli öksürük oluşturur.
– E-sigara cihazlarının patlaması sonucu yaralanma ve ciltte yanıklar görülebilir.
Nikotin güçlü bir zehirdir
E-sigara ve ısıtılmış tütün ürünlerinin davranış değişikliği yaratmadığı, nikotin bağımlılığını devam ettirdiği için sigara bırakma yöntemi olarak kullanılamayacağına dikkar çeken Uzm.Dr.Şenay Çitim, “Nikotin, kokain ve alkolden bile daha kuvvetli ve daha kolay bağımlılık yapan güçlü bir zehirdir. Nikotinin güvenilirlik dozu olmaması nedeniyle her dozu bağımlılık yaratıp ölümcül hastalıklara neden olabilir. Bu nedenle nikotinin her türlü kullanımından, özellikle gençler arasında giderek giderek yaygınlaşan E-sigara ve nargileden uzak durulmalıdır” şeklinde konuştu.
