Aslında tüm bitkiler belli koşullarda (sıcaklık, nem, ışık, toprak türü) kendi anavatanlarında dış ortamda yetişiyor fakat tropik bitkiler adından da anlaşıldığı gibi yalnızca 16-25 derece sıcaklıkları arasında yaşamlarını sürdürebiliyorlar. Ülkemizde de dört mevsimin yaşandığını göz önünde bulundurduğumuzda bu egzotik bitkiler yalnızca ‘iç mekan’larımızda konumlandırabildiğimiz için bu adı alıyorlar.
Nasıl ki bizler soğuk havalarda üşüyorsak, tropik bitkiler de aynı derecelerde üşüyorken; sıcaklığın yükseldiği derecelerde bizler terlediğimizde, bitkiler de yine terleyebiliyor. Yine buna ek olarak nasıl ki öğünü fazla kaçırdığımızda bizi rahatsız ediyorsa, bitkilerimize de fazla sulama veya gereğinden fazla besin takviyesi de onları rahatsız edecek ve bitki ağlamaları, yaprak kıvrılmaları-sararmaları, kök çürümeleriyle ölümlere kadar olumsuz tepki verecekler.
Mini tüyo: ne kadar sulanmalı? Sorusuna en güzel cevap aslında, parmak kontrolüyle toprağın nemini hissetmek, hafif soğukluk veya nem geliyorsa bu yeterli bir sulama demektir. Toprak ne siyaha dönük renkte ve ıslak olmalı, ne de açık kahverengi-grimsi renkte ve kuru olmalı.
Tropik bitkilerin başında günümüzün en popüler bitkisi ve aslında eskiye dönüş bitkilerinden Monstera deliciosa – Devetabanı – Lezzetli Canavar gelmektedir.
‘Monstera is still the new black?’
Monstera deliciosa Türkçe adıyla Devetabanı bitkisi, son 10 yılın favori bitkilerinden ve devasa yapraklarının ayrılmasıyla iç mekanlarımızın gösterişli ve dekoratif bitkilerinden olmaya devam ediyor. Anavatanında lezzetli meyve de verebiliyor ve ‘Lezzetli Canavar’ adıyla da anılıyor. Neden mi yapraklar ayrılıyor? Alttan gelen yeni yaprakların da ışık görebilmesi için aslında. Çoğaltılması da oldukça basit. Yapraklarının dirsek altlarından çıkan hava kökleriyle birlikte en az bir adet veya daha fazla yaprakla birlikte kesilerek suda bekletme veya direkt toprağa dikmeyle yeni Lezzetli Canavarlara sahip olabilirsiniz.
Hayvan dostlarınızla birlikte evi paylaşıyorsanız ve bir de Monstera’m olsun diyorsanız, toksisite bakımından orta dereceli bir durumu mevcut. Bu durumu önlemek için saksı standları/ayaklı saksılar iyi bir çözüm olabilir!
İç mekanlarınızda gösterişli dev yapraklarıyla meşhur biri;
Ficus lyrata – Keman Yapraklı Kauçuk
Afrika menşeili incirgillerden Ficus lyrata’lar; adından da anlaşılacağı gibi gösterişli kemana benzer dev yapraklarıyla günümüzün ikinci yeni tropik bitkilerinden. Direkt güneş ışığından uzak fakat bol aydınlıkların dekoratif bitkisi Ficus lyrata, oldukça kolay bakıma sahip.
Drenajı iyi, lifli ve daima nemli torfta hızlı büyür. Tercihen delikli saksıda hızlı gelişir.
Mini tüyo: Deliksiz saksılarda drenajı sağlamak için, drenaj taşları (hidrokültür, perlit, pomza vb. malzemeler) kullanılabilir. Böylece fazla sulamalarda su; drenaj taşlarının arasına geçerek, köklerin çürümesini önleyecektir.
Yine bir başka tropik ve dekoratif tür olarak;
Su Bitkisi
Marimo Moss Ball
‘Yosun Topu’ olarak bilinen Marimo’ların Japonya’da şans ve aşk getirdiğine inanılıyor. Anavatanı Japonya’da Atan ve İzlanda’da Myvatn gölleri olup, gölün hareketlerine göre taşlara çarparak yuvarlak halini alıyor. Marimo’lar, yılda yarım cm kadar çap atan, yavaş büyüyen canlılardır. (Sizden yaşça büyüklerdir) Bakımları oldukça kolay olup başlangıç seviyesi bitkilerinden diyebiliriz. Haftalık olarak soğuk su ile suyunun değişmesi yeterli olup, aydınlık (direkt güneş ışığından uzak), yarı aydınlık ve hatta loş ortamlarda kolayca bakılabilen bir bitki türüdür.
Hayvan dostlarımıza da herhangi bir zararı olmadığı söylenir.
Bitki meraklılarına, henüz tanışmayanlara bir başka özel tür daha;
Hava bitkisi
Tillandsia ionantha
Bromeliaceae familyasının genel adıyla Tillandsia; Meksika, Orta Doğu ve Güney Amerika’ya özgü olup, yaklaşık 700’den fazla türü mevcuttur. Adından da anlaşılacağı gibi topraksız yaşayabilen tropik bitkilerdir.
Peki nasıl topraksız yaşabiliyor?
Kendi anavatanlarında yüksek ağaçların dallarına ve gövdelerine tutunarak aşağı doğru sarkıyor ve büyüyor. Bol aydınlık ve yüksek nem seven hava bitkileri, iç mekanlarınızda haftalık olarak su dolu bir kabın içine batırılıp en az 5 dakika, en fazla 2 saat kadar bekletilerek bol nem almasını sağlamalısınız. Sudan çıkarılan hava bitkileri ters vazo şeklinde konumlandırılmalıdır. Bünyelerinde fazla su kaldığı takdirde çürümeler meydana gelebilir. Yaz aylarında ise buna ek olarak spreyleme yöntemiyle gün aşırı nemlendirmek hava bitkilerini mutlu edecektir.
Mini tüyo: Tüm bitkilerinizi dinlendirilmiş su ile sulayın, kireçli su bitkilerinize zarar verebilir.
‘Alın ve uzun süreli aralıklarla unutun’ bitkisi!
Kaktüs ve sukulentler;
Kaktüs ve sukulentler çöl bitkileridir. Her iki tür de, suyu gövdelerinde depolayarak uzun süre susuzluğa dayanırlar. Bu sebeple fazla sulama çürümelerine sebep olur. Biz ne kadar onlara ilgi gösterip, su vermek istersek aslında onları mutsuz etmiş oluruz. Bu yüzden biz ‘alın ve uzun süreli aralıklarla unutun bitkisi’ demeyi tercih ediyoruz.
Kaktüs ve sukulentler, hemen hemen aynı koşullara sahip olsalarda, aslında birçok yönden birbirinden farklılar.
Peki kaktüsler ile sukulentler arasında ne gibi farklılıklar mevcut?
Kaktüsler dikenlidir, sukulentler ise dikensiz, etli gövdeye sahip türlerdir. Kaktüsler direkt güneş ışığına tolere ederken, sukulentler sadece bol aydınlığı tercih ederler. Kaktüslerin su isteği sukulentlere oranla çok çok daha azdır.
Her iki tür için de bakımı kolay diyebiliriz. Yavaş büyüme yaptıkları için senede bir, bahar döneminde saksı büyütme işlemi yapılabilir.
Mini tüyo: Her bahar dönemi yeşil dostlarımızın saksılarını büyütme işlemi yapmak, onların daha sağlıklı büyümelerini sağlayacaktır.
Nıwa Botanıc
Yeditepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Peyzaj Mimarlığı bölümünü bitirdikten sonra özel sektörde 3 yılı seramik de dahil olmak üzere toplam 5 yıl Peyzaj Mimarı olarak çalışan Begüm Koşay, 1 Nisan 2020 tarihinde adını Japonca’da ‘bahçe’ anlamına gelen ‘Niwa Botanic’i kurmuştur.
Japon bahçelerinde kullanılan bitki, beyaz kum, su, çakıl gibi ana tasarım elemanlarından esinlenen Niwa, şehir hayatının stresinden uzaklaşmak ve yaşam alanlarına yeşil dokunuşlar katarak, tamamen zen, sade, doğal, fonksiyonel, estetik ya da sembolik amaç gütmeyi hedefler.
Başta Türkiye olmak üzere; Hollanda, İtalya, Danimarka ve Endonezya gibi farklı ülkelerden gelen egzotik bitki türleriyle, çeşitli dekoratif saksı ve aksesuarları sunarak, ev-ofis gibi iç mekanlara farklılık yaratmayı amaçlar.
Toptan ve perakende iç mekan bitkilerinin tüm Türkiye içi satışının yanında, projelendirme ve bitki bakımı faaliyetlerinde de bulunarak kısa süre içerisinde zengin müşteri yelpazesine ulaşmıştır. Niwa, iç mekan bitkileri konusunda tüm bakımları hakkında soruları ve bunun yanında doğru bilinen yanlışları da yanıtlamaya devam etmektedir.
Bize ulaşmak isterseniz;
Instagram hesabımızı takip edebilirsiniz:
niwa.botanic
