Sarmaşık ve çalılar nerede kullanılır, özellikleri nelerdir, bunları seçerken nelere dikkat etmeliyiz?
Bahçenizde kapatmak istediğiniz bir alan varsa ya da meyve vermeyen formu bozuk bir ağacınız; ne yapmam gerekiyor diye endişelenmeyin. Tek yapmanız gereken hangi sarmaşığı veya çalıyı seçeceğinize karar vermek.
Sarmaşık seçerken nelere dikkat edilmeli?
Sarmaşıklarda ilk dikkat etmeniz gereken konu sarmaşığı beraber diktiğiniz diğer bitkiler, ağaçlar ve yapısallardır. Örneğin, bahçenizde eskiden kalma kurumuş bir ağacınız varsa ve kötü görüntüsünü kapatmak istiyorsanız; hemen çok hoş kokan yıldız çiçekli bir yasemin dikip, ağaca sardırın. Yasemin büyüdükçe o kuru ağacınız bahardan yaza geçişlerde çiçekleri ve hoş kokusuyla içinizi ısıtırken, kış aylarında da yaprak dökmemesi nedeniyle her daim yeşil gözükecek.
Kapatmak istediğiniz bir duvarınız var ise duvara tutunan vakumlu sarmaşıklar tercih etmelisiniz. Örneğin, orman sarmaşığı alacalı ve düz tonlarıyla buna güzel bir örnektir.
“Benim alanım geniş”, birkaç sarmaşık kullanabilirim diyenlerin uyumlu türler seçmesi gerekiyor. Bazı bitkiler birbirinin büyümesini de teşvik eder. Sarmaşık gül ve yaseminler birlikte iyi geçinen tırmanıcı gruplardır.
En sık kullanılan sarmaşık çeşitleri
Daha renkli ve dekoratif bir görüntü istiyorsanız, mor salkımı tercih edebilirsiniz. Hem mor çiçekleri hem kokusuyla bahçenizi şenlendirecek bir sarmaşık türü.
Acemborusu da kırmızı büyük çiçekleri ile yine dikkat çekici bir sarmaşıktır. Ancak arı korkusu olanlar bu sarmaşığı evlerine ve yürüme yollarına yakın yerlerde kullanmamalılar.
Amerikan sarmaşığı da yine çok tercih edilen bir sarmaşık türüdür. Bahçenizin çevresine diktiğiniz ağaçların aralıklarında dolgun bir yeşil görüntü kazanmak istiyorsanız Amerikan sarmaşığı idealdir.
Sarmaşıklar da diğer tüm bitkiler gibi düzenli bakımla daha güzel form kazanırlar. Bakımlarını genelde ilkbahar aylarında yapmanız daha sağlıklıdır.
Sarmaşık ve çalıların en çok kullanılan örnekleri
Acem Borusu
Temmuz-Ağustos aylarında turuncu renkte büyük gösterişli çiçek açar. Kışın yaprak döker. Arsız, sarılıcı bir bitkidir. Soğuğa dayanıklıdır.
Akasma
Haziran-Eylül ayları arasında gösterişli büyük çiçek açarlar. Çok sayıda tür ve hibritleri mevcuttur. Renk ve çiçek bakımından çok zengin bir bitki türüdür. Soğuğa dayanıklıdır. Korunaklı yerde 5-6 m2 yer kaplar. Özel dikim tekniği vardır. Kışın yaprak döker, sarılıcıdır.
Yasemin
Mayıs-Haziran arasında pervane biçiminde çok güzel kokulu beyaz çiçek açar. Çok arsızdır. Her daim yeşildir. Sarmaşıklar içinde en güzelidir. Yaprakları parlak koyu yeşilidir. -10 dereceye kadar dayanıklıdır.
Obrizya
Çok yıllık, yer örtücüdür. 10–15 cm boylanır. Mart–Haziran aylarında mor ya da leylak renginde çiçek açar.
Güneş sever. Kaya bahçelerinde de kullanılır.
Çarkıfelek
Soğuğa duyarlıdır. Kışın korumak gerekir. Çok hızlı büyür. İlginç çiçekleri beyazdan maviye değişir. Yumurta biçimli sarı-turuncu meyveleri olur. Arsız bir sarılıcıdır.
Güzellikçalısı
Her daim yeşil bir bitkidir. Haziran-Ekim arası açık pembe huni biçiminde çiçek açar. Her türlü toprakta yaşar. Yaprakları yeşil-kızılımısıdır. Dalları hafif sarkıktır.
Keseçiçeği
Mayıs-Haziran aylarında mavi çiçek açar. Yer örtücüdür. Her daim yeşildir ve soğuğa duyarlı değildir. Çiçekleri renk ve tekstür bakımından oldukça ilgi çekicidir.
Kızılcık
Kışın yaprak döker. Beyaz yaprak şeklinde çiçek açar. Yaprakları sonbaharda kızarır. Çileğe benzeyen meyve verir. Soğuğa oldukça dayanıklıdır.
Altınçanağı
Yapraklanmadan Mart ayında yoğun sarı renkte çiçek açar. Bol güneş ister. Arsızdır. Her türlü toprakta yetişir.
Çobanpüskülü
Her daim yeşildir. Yavaşl büyür. Nisan- Mayıs aylarında küçük kokulu beyaz çiçek açar. Dişi çiçek açan bitkilerde Eylül-Ocak aylarında dekoratif kırmızı yuvarlak meyveler görülür. Sıcağa ve budanmaya dayanıklıdır. Yaprakları krem-beyaz alacalı kenarları tırtıklıdır. Bahçelerde tek başına kullanılabilen dekoratif bir türdür.
Kadehçiçeği
Aralık–şubat ayları arasında sarı- kırmızımsı yıldız biçiminde çiçek açar. Boylanabilen çalı türlerindendir.
Çiçekleri muhteşem kokuludur. Yapraklanmadan önce çiçeklenir. Arsız bir bitkidir. Soğuk iklime dayanıklıdır.
Süs Malta Eriği
Her daim yeşil… Mayıs-Haziran aylarında çok güzel kokulu açık pembe demetler halinde çiçek açar. Çalı ve ağaççık formundadır. Dekoratif bir bitkidir.
Acıbakla
Mayıs-Ağustos arası çeşitli renklerde uzun başaklar halinde çiçek açar. 60-100 cm boylanır. Çok yıllık bitkidir. Yaprakları yıldız şeklinde olup gösterişlidir.
Sarı Çiçekli Yasemin
Mart-Nisan aylarında sarı renkte çiçek açar. Arsızdır. Yaprak döker. Soğuğa dayanıklıdır. Çalı formludur.
Kelebek Çalısı
Temmuz-Eylül arası uzun başaklar halinde çiçek açar. Mor, mavi, beyaz, kırmızı renkleri bulunur. Hızlı büyüyen, arsız bir bitkidir. Bol güneş ister. Denize dayanıklıdır. Kışın yaprak döker. Soğuğa duyarlı değildir.
Kuşburnu
İlki mayıs başında, sonuncusu eylül onunda olmak üzere 4 periyod açarlar. Yaprakları elips şeklinde; dişli, 3 ve 5 yaprakçıklıdır. Martta açan, kışın dökülen yapraklarının arkaları dikenlidir. Mat-yeşil renklidir. Kuşburnu meyvesi parlak kırmızı renkte, yumurtamsı veya yuvarlak şekildedir.
Biberiye
Her daim yeşildir. İnce, sert, koyu yeşil yapraklıdır. Mayıs – Ağustos ayları arasında beyaz, mavi ve mor renklerde çiçek açar. Aromatik bir bitkidir. Yaprakları yiyecekleri tatlandırmak için kullanılır.
Osmanthus Aquıfolium
Kenarları iğneli, büyük, sert, parlak, yeşil yaprakları vardır. Beyaz renkte yoğun olarak çiçek açar. Çiçeklerinin etkileyici kokusu uzaktan bile duyulur. Kireçli topraklar hariç her koşulda yaşar. Soğuğa duyarlı değildir. Bahçede tek başına kullanıldığı gibi çit de oluşturulabilir. Her daim yeşildir.
Gelin Tacı
Mayıs-Haziran aylarında pembe renkte yoğun çiçek açar. Kışın yaprağını döker. Arsız bir bitkidir. Soğuğa dayanıklıdır.
