Ülkemizde sualtı sporlarının önemli isimlerinden, serbest dalışta 2 kez Türkiye 3.’lüğü, ardından Türkiye 2.’liği kazanan Didem Kara ile derin suları konuştuk.
Serbest dalış alanında Türkiye üçüncülüğünüz ve ardından gelen farklı dereceler var, kendinizden ve bu derecelerden bahsedebilir misiniz?
2015 yılında ODTÜSAS lisanslı serbest dalış sporcusu olarak katıldığım ilk Serbest Dalış Türkiye Şampiyonası Havuz Disiplini Yarışları’nda hız apnea branşında 50 m’yi en hızlı sualtından giden 3. kişi olarak Türkiye üçüncüsü oldum. Aynı yıl Ağustos ayında Serbest Dalış Türkiye Şampiyonası Deniz Disiplini Yarışları’nda küp apnea disiplininde yine Türkiye Üçüncülüğü derecesi aldım. Sonrasında 2016 yılında Türkiye İkinciliği ve Üçüncülüğü aldığım disiplinleri 2017 yılında Uluslararası Kaş Başka Şampiyonası’ndaki Sabit Ağrılık Çift Palet Üçüncülüğü ve Küp Apnea İkinciliği takip etti. 2018 yılında sponsorluk eksiği sebebi ile yarışmalara katılamadım ancak 2019 yılında Türkiye Şampiyonası ve Dünya Şampiyonası’nda daha iyi dereceler almak için şimdiden antrenman planımızı oluşturduk.
Serbest dalış sporu tam olarak nedir?
Serbest dalış tek nefes ile suyun altında havuzda yatayda, denizde ise derinlik disiplinlerinde performans sergilenmesini sağlayan bir su sporudur.
Havuzda;
paletsiz, sabit ağırlık çift palet ve monopalet ile gerçekleştirilen disiplinlere ek olarakstatik nefes tutulan statik apnea disiplinleri yer almaktadır.
Denizde de;
sabit ağırlık çift palet / monopalet, değişken ağırlık çift palet / monopalet yarışmalarına ek olarak ip destekli yarışları yer almaktadır.
Özellikle derinlik branşları daha çok ilgi çekiyor. Çünkü vücudumuz derinlerde aynı balina ve yunuslarda gerçekleşen, basınç altında vücudun çökmesini engelleyen eşsiz bazı adaptasyonları yaşıyor biz de bu sayede derinlere inebiliyoruz. Başka hiçbir sporda göremeyeceğiniz muhteşem bir adaptasyon söz konusu.
Sponsorluk anlamında yeterli desteği bulabiliyor musunuz?
Ne yazık ki ülkemizde spora verilen destek çok yetersiz. Örneğin ben derinlik antrenmanlarım için sponsor bulamıyorum, bu da beni çok zorluyor.
Yüzme sporuyla uğraşmak size göre kişiye neler katıyor?
Yüzme tabi ki serbest dalış sporunun da temelinde yer alıyor. İyi bir teknik her zaman su sporlarında iyi mesafeleri rakiplerinize göre daha kolay ve enerji tasarruflu şekilde almanızı sağlar. Su her şeyi hapseden bir yapıya sahiptir. Üzgünsünüzdür hapseder, sevinçlisinizdir kabul eder, yalnızsınızdır sarmalar; kendine has kuralları vardır. Onun dinginliğine, gücüne ve enginliğine saygı duymazsanız da maalesef affetmez. Biz serbest dalışta 15 metre civarında nötr oluruz yani yüzerliliğimiz kalmaz ve freefall dediğimiz serbest düşüşe geçeriz. Su ile bir oluruz o noktada. Su ile bir olabilmek için de ritmik ve sakin hareket ederiz. Su size duygu yönetimini en iyi öğreten ortamdır. Serbest dalış ve su benim duygu yönetimimi arttırdı, anda yaşamamı ve stres ile nasıl baş edebileceğimi, baş edemediğimde de nasıl toparlanacağımı öğretti.
Kendinizi müsabakalara nasıl hazırlıyorsunuz?
Her yıl ilk ulusal ve uluslararası yarışma havuz disiplininde olduğu için Ekim – Nisan arasında havuz disiplinine yönelik havuz antrenmanları yapıyoruz. Havuz antrenmanları güç, hız ve teknik antrenmanlar olarak planlanır. Bunlara ek olarak esneme antrenmanları, yoga seansları, statik nefes tutma antrenmanları ve ihtiyaç duyduğumuz ana kas gruplarını güçlendiren fonksiyonel güç antrenmanlarından yaralanmaktayım. Tüm bu antrenmanlar 6 güne ve gün içinde saatlere bölünür.
Çok yönlü bir sporcu olmanızın yanı sıra, beslenme ile postür danışmanlığı alanında da eğitimler veriyorsunuz. Bununla ilgili ne söylemek istersiniz?
Postür danışmanı olarak danışanlarımda bir postür bozukluğu var mı noktasında belirli açılardan çektiğim postür fotoğraflarını bilgisayar programı yardımı ile analiz edip hangi kas gruplarının daha az kullanıldığını, hangilerinin çok kullanıldığını tespit edip, duruşlarını düzenleyecek şekilde bir egzersiz programı uygulamalarına yardımcı olmaktayım. Beslenme danışmanlığı ise kişinin sağlıklı kiloya hayat tarzını değiştirerek ulaşmasını hedef alır. Besin kısıtlaması odaklı olmaktan çok beyin haz mekanizmasını anlayabilme, eğitebilme, yönlendirebilme ve kontrol edebilme üzerine yoğunlaşmayı önemsiyorum.
Bazı sosyal sorumluluk projelerinde yer aldınız. Sporla birleştirilmiş sosyal sorumluluk projelerine ilgi ve farkındalık nasıl?
Sporla birleştirilmiş her türlü sosyal sorumluluk projesi katılımcılar üzerinde de pozitif algı yaratmaktadır. Örneğin Kızlar Atakta Projesi 8-12 yaş aralığındaki kız çocuklarının spor, kültür ve sanat ile yaratıcılıklarını arttırmayı, hayata daha bağlı olmalarını hedefleyen bir proje. Hayatında hiç deniz görmemiş kız çocukları aynı gün yüzmeyi ve tüplü dalışı deneyimlemektedir. Gruptan aldıkları destekle sabah seansında yüzmeyi deneyimleyen katılımcıların özgüvenleri artmakta ve öğleden sonraki tüplü dalış seansına da katılım göstermeye gönüllü olabilmekteler. Başardığımız her bir anı hayatımızda zorluklarla karşılaştığımızda kullanılmak üzere motivasyon kaynağı olmaktadır. En güçlü motivasyon kendi gerçekleştirme potansiyelimizdir ve bu potansiyele olan inancımızdır. Yapmıştım yine yaparım diyebilmek çok önemlidir. Spor doğa ile mücadeleyi, bütünleşmeyi içerdiği için insanın kendini en güçlü hissettiği anları deneyimlemesini sağlar.
Yakın dönemde sosyal sorumluk projeleri var mı?
2019’da suyun korunması, 3-15 yaş aralığındaki çocuk ve gençlerin suya zarar veren atıklar hakkında bilgilenmesini sağlayan, atık geri dönüşümü ile ilgili sosyal sorumluluk projesi ile suyun ve kadının hikâyesini anlatan bir kısa film yarışmasına katılım projesini de hayata geçirmek istiyorum.
Genç sporcu adaylarına veya sualtına meraklı insanlara, bu spora nasıl başlamalarını tavsiye edersiniz?
Serbest Dalış eğitimi veren ulusal ve uluslararası eğitimler var. Türkiye Sualtı Federasyonu’nun eğitimleri olduğu gibi, SSI, AIDA, PADI isimli kuruluşlardan da uluslararası geçerli eğitimler alabilir ve sertifikalar edinebilirler. Böylelikle kulaktan dolma bilgilerden ziyade denenmiş ve zarar vermeyen teknikleri öğrenmiş olacaklardır. İkinci bilmeleri gereken önemli konu ise asla tek başına dalış yapmamaları gerektiğidir. Suda her zaman serbest dalış eğitimi almış olan bir başka kişi daha olmalıdır ve iki kişi asla aynı anda dalmamalıdır. Her sporda olduğu gibi bu sporda da güvenlik önlemleri vardır ve bunlara uyduğunuzda risk almamış olursunuz.
