Araştırma şirketi BAREM’in global ortağı WIN International tarafından 36 ülkede 9 Ekim ve 10 Aralık 2022 tarihleri arasında gerçekleştirilen kurumsal sosyal sorumluluk anketi verilerine göre, markaların düzenlediği sorumluluk projelerine karşı tüketicilerin farkındalığı artmış görünüyor. Ancak bu projelerin satın alma kararına olan etkisi geçen yıla kıyasla %12 oranında düşüş gösteriyor. Türkiye ise, satın alma kararında kurumsal sosyal sorumluluk projelerinin en etkili olduğu ülkeler arasında yer alıyor.
BAREM’in global ortağı WIN International, 36 ülkeden 29.269 kişinin görüş ve inançlarını ortaya koyan Yıllık WIN Dünya Anketi – WWS 2022 raporunu yayımladı. Anketle birlikte, kişilerin KSS (Kurumsal Sosyal Sorumluluk) çalışmalarıyla ilgili farkındalıkları ve bu çalışmaların satın alma davranışı üzerindeki etkileri incelendi.
Kurumsal sosyal sorumluluğun anlamı halen yeterince bilinmiyor
Kurumsal sosyal sorumluluk kavramı, bir işletmenin topluma karşı etik ve sorumlu davranması, bu kapsamda çeşitli projeler üretmesi şeklinde tanımlanıyor. Araştırmaya göre; katılımcıların %51’i KSS’nin ne demek olduğu hakkında bilgi sahibi. Bu da KSS’ye dair farkındalığının geçen yıla kıyasla %3’lük bir artış kaydettiğini gösteriyor. Katılımcıların farkındalık seviyesi eğitim seviyeleriyle doğru orantılı; yüksek eğitimli kişilerin KSS’ye dair farkındalıkları da yüksek. Farkındalıkta artışın en yüksek olduğu yer %6’lık oranla Avrupa olurken ardından %3’lük artışla Amerika geliyor. Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgesi ise, %59’luk oranla KSS’nin ne demek olduğunu bilmeyenler arasında ilk sırada. Türkiye, KSS bilinirliğiyle geçen yıla göre %31’den, %42’ye yükselse de geriden gelen ülkeler arasında.
Şirketler KSS çalışmalarını imaj için mi yapıyor?
Araştırmada, şirketlerin KSS’yi ne kadar benimsediği ve desteklediği de sorgulandı. Katılımcıların %42’si, şirketlerin KSS’yi yeteri kadar benimsemediğine ve yaptıkları çalışmaların sadece imaj için olduğuna inanıyor. Bu inançta 2021 yılına kıyasla %3 oranında artış görülürken, %25’lik bir kısım şirketlerin KSS’yi hiçbir şekilde umursamadığını düşünüyor. Türkiye’de %35’le şirketlerin kurumsal sosyal sorumlulukla ilgilenmediği, sadece işine odaklandığı görüşü, %48 KSS’lerin imaj için yapıldığı görüşünün ardından geliyor. Aksine, markaların kurumsal sosyal sorumluluk çalışmalarını ciddiyetle takip ettiğine inanan katılımcıların 36 ülkedeki oranı ise sadece %16. Asya-Pasifik Bölgesi katılımcıları ise %24’lük oran ile şirketlerin KSS hakkındaki çabalarına inancı ile öne çıkıyor. Malezya, Filipinler ve Hindistan gibi ülkeler de bu inanca sahip ülkeler arasında başı çekenlerden.
Satın alma kararında sosyal sorumluluğun etkisi düşüyor
Araştırma verilerine göre, geçen yıla kıyasla daha az insan ürün ve hizmet satın alırken şirketlerin KSS çalışmalarından etkilenmiş görünüyor. KSS’nin satın alma davranışı üzerindeki etkisinin 2021 yılı ile kıyaslandığında %62’den %50’ye düştüğü gözlenirken, oranlar ülkelere göre büyük değişiklikler gösteriyor. Hindistan (%82), Meksika (%71) ve Türkiye (%67) satın alma kararında KSS etkisinin en yüksek seviyelerde görüldüğü ülkeler oluyor. Türkiye’nin geçen yıla göre %80’den %67’ye düşüşü satın almada dikkat çekici bir tavır değişikliğine işaret ediyor.
Kıta olarak bakıldığında Afrika (%51) ve Avrupa (%47) alım kararında KSS’den en az etkilenen kıtalar. Kenya (%27), Hollanda (%19) ve Güney Kore (%38) en şüpheci ülkeler olarak KSS’nin satın alma kararında etkisizliğiyle öne çıkıyor.
