Modern yaşamın kaçınılmaz bir parçası haline gelen stres, yalnızca ruhsal sağlığı değil, vücuttaki birçok organ sistemini de olumsuz yönde etkiliyor. Bu sistemlerden biri de tiroid bezi. Özellikle bağışıklık sisteminin tiroid dokusuna saldırdığı otoimmün tiroid hastalıkları, stresli dönemlerde daha sık ortaya çıkabiliyor veya mevcut hastalıkların seyrini kötüleştirebiliyor.
Batıgöz Balçova Cerrahi Tıp Merkezi Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Şükrü Özbek, toplumda hızla artan otoimmün tiroid hastalıklarının en büyük tetikleyicisinin kronik stres olduğunu belirtiyor.
Stres, Bağışıklık Sistemini Tiroide Yöneltebilir
Kronik stres bağışıklık sistemini zayıflatarak vücudun kendi dokularını hedef almasına neden olabilir. Bu durum, bağışıklık hücrelerinin tiroid dokusuna saldırdığı Haşimato tiroiditi ve Graves hastalığı gibi otoimmün hastalıkların ortaya çıkmasına veya mevcut hastalıkların kötüleşmesine yol açabilir.
“Yoğun stres dönemleri, bağışıklık sisteminin dengesini bozarak tiroid bezine karşı anormal bir yanıt oluşturabilir” diyor Op. Dr. Şükrü Özbek.
Sigara ve Çevresel Faktörler Riski Artırabiliyor
Stres tek başına etkili bir tetikleyici olsa da, çevresel faktörlerle birleştiğinde risk çok daha artıyor. Özellikle sigara kullanımı, iyot dengesizliği, uzun süreli uykusuzluk ve hormonal değişimler bağışıklık sistemini olumsuz etkileyebilir.
Sigara, bağışıklık sistemini zayıflatarak tiroid dokusunda hasar riskini artırır. Bu nedenle hem stresle hem de çevresel risklerle mücadele etmek gerekir.
Belirtiler Göz Ardı Edilmemeli
Tiroid etkileri genellikle yavaş gelişir ve başlangıçta fark edilmeyebilir. Ancak tiroid fonksiyonlarındaki değişiklik; kilo alımı veya kaybı, saç dökülmesi, yorgunluk, uyku bozuklukları, konsantrasyon güçlüğü gibi belirtilerle kendini gösterebilir.
Op. Dr. Şükrü Özbek, bu belirtilerin stres kaynaklı semptomlarla karıştırılmaması gerektiğini vurguluyor: “Hastalar, şikayetlerini sadece stresle ilişkilendirip doktora başvurmayı geciktiriyor. Erken tanı, kalıcı hormon bozukluklarının önüne geçmesini sağlar.”
Düzenli Kontrol ve Sağlıklı Yaşam Alışkanlıkları Şart
Tiroid hastalıklarının tedavisinde ilaç tedavisinin yanı sıra yaşam tarzı düzenlemeleri de önemlidir. Stresle başa çıkma yöntemleri, düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme ve yeterli uyku tiroid fonksiyonlarını korumada etkilidir.
Op. Dr. Şükrü Özbek,
“Vücudumuzun bize verdiği hiçbir sinyal tesadüf değildir. Sürekli yorgunluğu, kilo değişimlerini ya da çarpıntıyı sadece ‘stres’ diyerek geçiştirmek, bağışıklık sisteminizin yardım çağrısını görmezden gelmektir. Tiroid hastalıkları sinsi ilerler. Unutmayın; doğru zamanda atılacak küçük bir adım, ileride karşılaşabileceğiniz büyük sağlık sorunlarının önüne geçer.”
